Trouw interviewde ons deze week over het hoe en waarom wij bijenhabitats bouwen bij bedrijven. In de reportage hebben we het over de praktische toepassing, de #bijencao en welke bijen we hebben gehuisvest bij KONE. 🐝🐝🐝
Van versteend industrieterrein naar groene oases vol bloemen: dit bedrijf creëert leefomgevingen voor bijen
Appel- en perenbomen, blauwe regen, clematis en paardebloemen: Bee in Balance maakt kale bedrijfsterreinen aantrekkelijk en leefbaar voor bijen door daar bloemen te planten en bijenkasten te bouwen.
Een imker op een afgelegen, kaal bedrijventerrein: niet de meest logische plek. Toch loopt er op de parkeerplaats van liften- en roltrappenbedrijf Kone, gevestigd op het Haagse bedrijventerrein Forepark, een vrouw in een beige imkerpak. Ze lijkt niet verdwaald en stapt vastbesloten richting een rieten schutting aan het einde van het terrein die is begroeid met Clematis en blauwe regen. Voor de schutting groeien paarse, witte en gele bloemen. “Hierachter leeft een volk van 20000 bijen”, zegt bijenverzorger Susanne Ramselaar. “Kijkend naar de omgeving zijn dat er in de zomer wel 40000”, vervolgt ze enthousiast.
Creëeren van bijenoases
Dit bijenvolk heeft Bee in Balance eind vorig jaar geplaatst: een bedrijf dat bouwt en zorgt voor bijen die in volken leven - honingbijen en hommels - en wilde bijen die solitair leven. “Dat doen wij door versteende industrieterreinen en kale daken te veranderen in groene ‘bijenoases’”, zegt directeur van Bee in Balance Marc van der Heijden. In zo’n oase worden verschillende bomen, struiken en bloemen geplant en wordt een bijenkast met een bijenvolk geplaatst.
“Sommige bijensoorten zijn afhankelijk van specifieke plantensoorten. Juist die proberen wij aan te planten”, legt Van der Heijden uit terwijl hij naar een dun boompje met roze bloesem wijst. “Deze inheemse appelbomen zijn bijvoorbeeld goed voor de honingbij.”
Voordat Bee in Balance bijenoases creëert, maken zij samen met eco-hoveniers een omgevingsscan. Hieruit wordt duidelijk welke bijen er al leven, welke bloemen en planten er al in de buurt groeien en in welke periode deze bloeien. Op basis daarvan wordt een habitat gebouwd waarin bijen het hele bijenseizoen - van begin februari tot oktober - voedsel hebben. In de lente zijn dit bijvoorbeeld krokussen en de kruipwilg, in de herfst zijn dit de klimop en de struikhei.
Te weinig rekening gehouden met de bij
Meer leefomgeving creëren voor bijen is hard nodig, legt Van der Heijden uit. “Van de 358 soorten staat meer dan de helft op de Rode Lijst.” Ondanks dat er tijdens de Nationale Bijentelling van afgelopen weekend bleek dat de diversiteit in het aantal bijensoorten lijkt toegenomen, worden er nog teveel met uitsterven bedreigd, volgens Van der Heijden.
“Dat komt omdat er al jaren te weinig rekening wordt gehouden met de leefomgeving van bijen tijdens de bouw van zulke terreinen en andere stadsdelen. Maar ook zijn de grootschalige landbouw en de grasvelden met weinig bloemen - dus weinig voedsel - een probleem. Hierdoor zijn een ‘betonnen jungle’ en een ‘groene sahara’ ontstaan: de voornaamste reden dat bijen uitsterven.” Niet alleen heeft dit grote gevolgen voor de biodiversiteit, ook heeft dit consequenties voor onze gewassen: ruim driekwart wordt bestoven door de bij. “Mensen realiseren zich onvoldoende hoe belangrijk de bij is. Het feit dat onze koffie, fruit, noten, chocolade en groenten in de supermarkt liggen, komt grotendeels door hun bestuiving.”
CAO voor bijen
Om de bijenpopulatie te laten groeien is het van belang dat zij op meer plekken ongestoord bloemen kunnen bestuiven en kunnen leven. Daarom heeft het Bee in Balance samen met de Vakbond voor Dieren een bijencao opgesteld. Hierin staan onder andere afspraken over de huisvesting, oftewel waar de bijenkast aan moet voldoen: splintervrij en niet geverfd. Ook staan er afspraken in over ‘de arbeidsomstandigheden’. Dit gaat over hoe je met de vegetatie in de omgeving moet omgaan en welke plantsoorten geschikt zijn. “De bijencao is een soort handleiding die bedrijven en ondernemers kunnen gebruiken om de biodiversiteit in hun omgeving te vergroten”, zegt Van der Heijden.
“Vaak denken mensen en bedrijven dat ze heel veel moeten doen om bijen aan te trekken”, zegt Quinty van Drie, mededirecteur van Bee in Balance van achter het gaas van haar imkerpak. “Dat hoeft helemaal niet: als elk bedrijf al een paar plantjes zou planten, krijg je een heel groot bijenlint met veel voedsel. Als dat gebeurt, zal je zien dat het echt een stuk beter gaat met de bij.”
Kader
Om de bijentuin verzorgd te houden komen er twee keer per jaar eco-hoveniers langs. De bijenverzorgers komen vaker langs: één keer in de twee weken checken zij of het bijenvolk nog gezond is. In totaal heeft Bee in Balance vier bijenverzorgers en vier eco-hoveniers in dienst.
In totaal is er 1200 vierkante meter groen aangelegd op het bedrijfsterrein van Kone. Hierop zijn plantensoorten voor 140 bijensoorten aangeplant, waarvan er 35 op de Rode Lijst staan. Dit zijn onder andere de blauwe metselbij, geelstaartklaverzandbij en de grashommel.
Bee in Balance creëert bijenhabitatis vanaf één vierkante meter. Zij zijn van mening zijn dat elk klein eilandje van kleurrijke bloemetjes een enorme verscheidenheid aan bijenvoedsel kan opleveren. De omgevingsscan kost 695 euro. Het bouwen van de habitat gaat vanaf 70 euro per vierkante meter.
In totaal zijn er nu op tien bedrijventerreinen in onder andere Den Haag, Rotterdam en Amersfoort landjes vol bloemen en planten aangelegd, samen zo'n 7000 vierkante meter. Momenteel lopen er 70 andere bijenhabitatprojecten.
Lees de volledige reportage op de website van Trouw:
https://www.trouw.nl/duurzaamheid-natuur/bijen-uit-de-gevarenzone-halen-maak-van-kale-industrieterreinen-een-bijenoase~b72da4ab/